By PC’de oyun almak değince akla ilk gelen Steam’in sahibi ve krallığını Microsoft topraklarında kuran Valve, ironik olarak eski Microsoft çalışanları olan Gabe Newell ve Mike Harrington tarafından kurulmuştur. 3 sayısıyla bir derdi olduğu düşünülen Washington, Bellevue merkezli Amerika menşeli şirket Steam dışında Left 4 Dead, Counter Strike, Portal, Day of Defeat, Team Fortress ve Dota franchise’larının da sahibidir.
Valve’ın oyun geliştirme geçmişi
Eski Microsoft çalışanları olan Mike Harrington ve Gabe Newell 1996 yılının ağustos ayında Valve (Türkçe karşılığı, Vana) adında bir oyun geliştirme şirketi kurarlar. İlk oyunları 1999 yılında çıkan FPS türündeki Half Life (Yarı Ömür) adındaki oyunları hem prestij açısından hem de ticari olarak şirkete büyük geri dönüşte bulunur. Gerçekçiliği ve senaryoyu anlatma yaklaşımı ile öne çıkan ilk oyunları FPS türünde kalıcı etkiler yarattı. Bu başarılı oyunun çıkışından 1 yıl sonra kuruculardan biri olan Harrington şirketten ayrıldı. Daha dijital mağazalarının ortada bulunmadığı 2003 yılında bir dijital içerik dağıtım kanalı olarak Steam (Buhar) Valve tarafından geliştirildi.
Bundan 1 yıl sonra büyük bir merakla beklenen Half Life 2 piyasaya sürüldü. Newell, Steam projesi için Half Life 2’nin piyasaya sürülmeden önceki son yılında geliştirici ekibin başında değildi. 2000 yılında bir Half Life modu olarak hayatına başlayan ve ülkemizde de bir zamanlar ata sporu olarak görülen Counter Strike serisinin ilk oyunu, Valve destekli bir oyun olarak çıkışını yaptı.
2007 yılında hala bile düşük sistemli bilgisayarlarda çalışabilen oyunlar, listelerinde ismi olan Team Fortress (Takım Kalesi) 2 ve bir bulmaca oyunu olan Portal aynı yılda birlikte çıkış yaptı. Portal’ın devam oyunu değişik bir reklam kampanyasıyla 2011 yılında; çok oyunculu çevrimiçi arena savaşı Dota (Kadimlerin Savunması) 2 ise 2013 yılında piyasaya sürüldü. 2008 yılında Turtle Rock Studios (Kaplumbağa Kaya Stüdyoları) tarafından geliştirilen Left 4 Dead (Sol 4 Ölü) oyununu yayınladı ve yayınladığı aynı oyunun son sürümü Left 4 Dead 2’yi 2009 yılında kendi yaptı. Turtle Rock Studios 2010 yılında ismen kapatıldı. Valve 2010 yıllarında çok az oyun yaptı ve ağırlığını daha çok donanım ve sanal gerçeklik (VR) deneyleri yapmaya verdi. 2020 yılında çıkış yapan ve Kral Geri Döndü, başlıklarına konu olan Half Life: Alyx, uzun bir aradan sonra Valve’ın half life serisine dönemsini sağladı. Valve’ın ilk geliştirdiği VR oyunu olmakla beraber Alyx, VR oyunlarında çıtayı bi hayli yukarı çıkardı.
Valve’ın teknoloji geçmişi
2010’larda deneyler yapmaya başlayan Valve, 2015 yılında çok az satan bir oyun bilgisayarı Steam Machine ile donanım pazarına girdi ve başka bir şirketin sanal gerçeklik alt markası olan HTC Vive (Yaşa) ile Valve Index VR kulaklarını çıkardılar. Geçtiğimiz 2022 yılında Valve, taşınabilir bir oyun sistemi olan Steam Deck’i piyasaya sürdü. Buradan olumlu yönde birçok geri dönüş alan Valve sayesinde artık PC oyunlarımızı her yerde oynama imkânı bulduk.
Valve’ın şirket yapısı
Valve, çalışanların ne yapacaklarına kendilerinin karar verdiği düz bir yapı kullanır. Oyun tasarımını ‘’deneysel psikoloji olarak’’ tanımlayarak oyun testi ve yineleme yoluyla oyun geliştiriyorlar. 250 kişi istihdam ettiği zamanlarında Valve’ın değeri 3 Milyar ABD Doları’nın üstünde bir değerdi. Valve’ın gelirinin büyük bir kısmı Steam adlı dijital satış mağazasından gelir. Şirketin yıllık kârını açıklamayı sevmeyen özel şirket Valve, 2017 yılında Steam üzerinden tahminen 3,4 Milyar ABD Doları kâr etti. Günümüzde Başkanlık koltuğunda oturan Newell, şirketin yaklaşık %50 hissesine sahip.
Valve skandalları
Bet siteleri ve Valve (+ bir de bir ölüm)
Valve, CS serisinin son oyunu CS:GO için çıkardığı ve oyuncular tarafından çokça sevilen skinler yüzünden 2016 yılında kumar oynatmaya yönelik suçlamalarla itham edildi. Bu sitelerde skinler üzerinden sanal para birimleriyle kumar oynatılmasıyla beraber bazı sebeplerden dolayı da Valve’ında bu işin içinde olduğu düşünüldü. Bunun üzerine ABD Hükümeti bir soruşturma başlattı. Soruşturma sonucu Valve’ın bu siteler nedeniyle 20 Milyar ABD Doları zarar ettiği anlaşıldı. Steamworks API’sini kullanan üçüncü taraf kumar siteleri yüzünden aldığı bu suçlamalar üzerine Valve, ilk iş olarak Twich’e bir yazı göndererek Bet yayınları açan yayıncılara ban atılmasını istedi. İsteğe olumlu dönüş yapılması sonucu yıllardır Bet yayınları bu platformda yapılmamaktadır. Valve’ın bu bet siteleriyle alakasının düşünülmesinin en büyük nedeni sitelere Steam hesabıyla giriş yapılmasıydı. Valve yaptırımların devamında sitelere bir nota vererek kapatılmamaları taktirde tüm site sahiplerine büyük davalar açacağını belirtti. Pek çok site Admini çaresiz sitelerini kapattı. Bunlardan biri de en ünlülerinden biri olan McSkillet’ti.
Ünlü yayıncı youtuberın sadece milyonlar kazanan sitesi kapatılmamış buna ek olarak Valve’ın yaptırımlarının devamı sonucu 1.5 Milyon ABD Dolarlık hesabı takas blokesi yemişti. Valve’dan bu konu hakkında geri dönüş alamayan yayıncı bu olaydan kısa bir süre sonra trafik kazası sonucu öldü. Arkadaşlarına göre, yayıncı uzun bir zamandır depresyondaymış. Olan kaza sonucu gelen ölümün dolaylı sebeplerinden biri de Valve’ın hesabı bloke etmesi olarak belirttiler. Günümüzde yayıcının gizlenmiş eski hesabında hala dünyanın en değerli Dragon Lore (İrfan Ejderi) skinleri mevcut. Ancak o kazadan sonra kimse o dragonları bir daha kullanamadı.
Rekabet karşıtı uygulamalar
Şubat 2017 yılında Avrupa Komisyonu, Valve’ında içerisinde bulunduğu; Bandai Namco Entertaiment, Focus Home Interactive, Capcom, Koch Media ve ZeniMax Media firmalarına rekabete karşı uygulamalar, özellikle de Steam mağazası ve Steam aracılığıyla coğrafi engelleme kullanımı nedeniyle soruşturmaya başladı. Saptanana bazı uygulamalar, AB’nin Dijital Tek Pazar girişimine aykırı olmasından ötürü başlarına dert almak istemeyen diğer 5 firma Ağustos 2019 itibariyle anlaşmadayken; Valve, coğrafi engelleme içeren oyunlarının sadece %3 olduğunu ve o oyunları kapattığını bildirerek suçlamalarla mücadele etmeyi planladığını açıkladı.
Ayrımcılık davası
2016 yılında eski bir çalışan, sitelerinde kötü muamele ve tacize karşı çok sert olduklarını belirten Valve’a kötü çalışma koşullar ve taciz iddiasıyla dava açtı. 2017 yılında Jüri Valve lehinde karar verdi.
Valve ürünleri
Valve video oyunları
- Counter-Strike
- Day of Defeat
- Dota
- Half-Life
- Left 4 Dead
- Portal
- Team Fortress
Valve donanımları
- HTC Vive
- Steam Controller
- Steam Deck
- Steam Link
- Steam Machine
- Valve Index
Valve yazılımları
- GoldSrc
- Proton
- Source
- Source 2
- Source Filmmaker
- Steam
- SteamOS
- Valve Anti–Cheat
- VOLG
Comments